De Rechtbank Overijssel heeft onlangs een verdeling van een nalatenschap vernietigd. De rechter oordeelde dat er sprake is van het benadelen van een schuldeiser.
Schuld bij de gemeente
In deze zaak was de gemeente Hellendoorn de schuldeiser. De gemeente heeft bij een inwoonster het recht op een uitkering over een periode van 6 jaar herzien en haar recht op bijstand over een periode van 10 jaar herzien. Ook heeft de gemeente haar recht op een uitkering per 2011 geheel beëindigd. Een en ander leidt ertoe dat de gemeente een bedrag van ruim € 101.000 terugvordert van de vrouw.
Verdeling nalatenschap
Ongeveer tegelijkertijd overlijdt de moeder van de vrouw. De nalatenschap bestaat uit een woonhuis, een recreatiewoning en twee stukken grond. De getaxeerde waarde hiervan komt uit op ruim € 228.000 euro.
Deze nalatenschap moet worden verdeeld over de vrouw en haar broer. Beide partijen komen overeen om de gehele erfenis aan de broer na te laten.
De gemeente Hellendoorn is het hier echter niet mee eens. Volgens de gemeente is de erfenis met opzet volledig aan de broer toebedeeld, zodat de vrouw haar schuld bij de gemeente niet kon aflossen.
Actio Pauliana
Volgens de gemeente is hier daarom sprake van een handeling waarbij de gemeente wordt benadeeld, oftewel een Paulianeuze handeling. Zo’n handeling kan dankzij de Actio Pauliana worden teruggedraaid. De gemeente vordert zodoende dat de verdeling van de erfenis moet worden vernietigd zodat er geen nadeel meer is voor de gemeente.
Volgens de gemeente Hellendoorn is aan alle voorwaarden bij de Actio Pauliana voldaan:
- De handeling was een onverplichte rechtshandeling;
- De schuldige partij was op de hoogte van het feit dat de handeling benadelend was;
- De handeling heeft daadwerkelijk plaatsgevonden.
Verdediging
De broer en zus verdedigen zich met het feit dat de nalatenschap volgens een aanslag van de belastingdienst in 2007 niet hoger was dan € 136.000. De vrouw zou met de helft van dit bedrag nooit de gemeente hebben kunnen terugbetalen.
De rechtbank gaat hier echter niet in mee: al zou de gemeente niet volledig betaald kunnen worden van de erfenis, dan kan zij nog wel benadeeld zijn.
Het tweede punt in de verdediging is dat de broer aanvoert dat zijn zus niet onderbedeeld is. Bij de verdeling van de erfenis is naar eigen zeggen rekening gehouden met de kosten van levensonderhoud en juridische bijstand die hij voor zijn zus heeft voldaan.
Deze stelling is echter niet voldoende onderbouwd omdat deze argumentatie niet terugkomt in de akte van verdeling.
Oordeel rechter
De rechter vernietigt daarom de oorspronkelijke verdeling van de erfenis en stelt een termijn vast van vier maanden waarin de broer en zus tot een nieuwe verdeling moeten komen; namelijk een verdeling waarbij de gemeente Hellendoorn niet benadeeld wordt. Ook wordt een dwangsom opgelegd van € 100 per dag dat deze termijn wordt overschreden.
Fiscaal advocaat
Meer weten over de Actio Pauliana? Neem contact op met een fiscaal advocaat van Römkens Fiscale Advocatuur.
