Het is onredelijk om altijd het hogere boetenormbedrag voor Wav-boetes te gebruiken. Dat zegt de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State in een recente uitspraak. Het boetenormbedrag is vastgesteld op € 12.000 per overtreding.
Boetebedrag Wet arbeid vreemdelingen
Van een overtreding van de Wet arbeid vreemdelingen (Wav) is sprake als een vreemdeling zonder tewerkstellingsvergunning werk verricht in Nederland. De regering wilde met de introductie van deze wet oneerlijke concurrentie tussen bedrijven voorkomen. Ondanks verscherpte controle is toentertijd gebleken dat een aantal werkgevers toch deze wetgeving bleef overtreden. Daarom is in 2005 het boetenormbedrag bij overtreding van de Wav verhoogd van € 1000 tot € 8000 per werkgever.
Hardnekkige overtreders
De evaluatie van de verhoging van het boetenormbedrag in 2012 liet zien dat het aantal overtreders sterk was gedaald. Toch bleef er een groep ondernemingen die, ondanks eerdere boetes, toch nog werknemers zonder tewerkstellingsvergunning in dienst had. Blijkbaar heeft het hogere boetebedrag niet het gewenste effect en kan het alsnog in sommige gevallen voordeliger zijn om werknemers zonder tewerkstellingsvergunning in dienst te hebben. Daarom is in 2012 besloten om het boetenormbedrag te verhogen van € 8.000 tot € 12.000 per illegale werknemer, met als doel het terugdringen van het aantal hardnekkige overtreders.
De specifieke uitspraak
In onderhavige casus speelt het volgende. Een Amsterdams hotel heeft een personeelsbestand dat voor 23% uit vreemdelingen bestaat. Na een eerdere overtreding, waarin boetes werden opgelegd voor illegaal tewerkgestelde Bulgaren, heeft de exploitant van het hotel een controlesysteem ingevoerd. Met dit controlesysteem wilde de exploitant voorkomen dat er meer boetes werden opgelegd.
Het controlesysteem
De exploitant heeft een protocol opgesteld voor de leidinggevenden. Bovendien wordt aan de sollicitanten een informatie- en verklaringsformulier verstrekt waarin de sollicitant kan melden of hij daadwerkelijk arbeid mag verrichten bij deze werkgever in Nederland. Dit verklaringsformulier wordt voor het aanbieden van een arbeidscontract nagetrokken door een leidinggevende en door het hoofdkantoor. Dit systeem bleek effectief: in tien gevallen heeft de werkgever kunnen ingrijpen en kunnen voorkomen dat er een illegale werknemer werd aangenomen.
Toch een boete
In een drukke periode was echter meer personeel benodigd dan dat er in het personeelsbestand voorhanden was. Daarom heeft de werkgever nieuw personeel aangenomen zonder het verklaringsformulier van de werknemer te controleren. De formulieren werden wel naar het hoofdkantoor gestuurd, maar wegens afwezigheid kon het hoofd Finance en Control pas twee weken later de verklaringen natrekken. Toen had de Inspecteur SZW (oftewel de arbeidsinspectie) de boete echter al opgelegd.
Boetebedrag onredelijk
Kortom, de werkgever in deze zaak had na eerdere overtredingen een systeem ingevoerd om nieuwe overtredingen te voorkomen. Dat betekent dat deze werkgever niet in de groep werkgevers valt die hardnekkig overtredingen blijven maken. De Raad van State bepaalt daarom dat de bovengrens van € 12.000 in dit geval onredelijk is en dat er uit moet worden gegaan van het oude boetenormbedrag van € 8.000.
Fijnmaziger boetesysteem
De Raad van State is van mening dat de minister met een “fijnmaziger boetesysteem” moet komen waarin rekening wordt gehouden met verschillende categorieën werkgevers en andere mogelijkheden tot differentiatie. Zolang deze differentiatie niet in de wetgeving is opgenomen, moet de minister uitgaan van het boetenormbedrag van € 8.000.
Overigens werd in deze specifieke uitspraak alsnog een boete van € 12.000 opgelegd, ondanks dat werd uitgegaan van het oude normbedrag. De werkgever had namelijk eerder eenzelfde overtreding begaan zodat de boete van € 8.000 werd verhoogd met 100% tot 16.000. Maar omdat de werkgever een systeem had ingevoerd om verdere overtredingen te voorkomen, is de boete vervolgens met 25% geminderd tot € 12.000.
Fiscaal advocaat
Meer weten over de Wet arbeid vreemdelingen en tewerkstellingsvergunningen? Of heeft u te maken met een geschil met de Inspectie SZW of een opgelegde boete? Neem contact op met een ervaren fiscaal advocaat van Römkens Fiscale Advocatuur om uw mogelijkheden te bespreken.
Raad van State, 07-10-2015, ECLI:NL:RVS:2015:3138
